انواع آب مروارید – با انواع مختلف آب مروارید آشنا شوید

آب مروارید چیست؟

عدسی موجود در چشمان ما پرتوهای نوری که به چشم وارد می‌شوند را می‌شکند. این عدسی‌ها باید شفاف باشند .آب‌مروارید به سایه افتادن بر روی عدسی چشم گفته می‌شود. دیدن با این وضعیت مانند این است که از پشت پنجره مه گرفته یا یخ زده به بیرون نگاه کنیم. در این حالت همه‌چیز تار، مه‌آلود یا کم رنگ دیده می‌شود. این تاری عدسی ناشی از آب‌مروارید خواندن، رانندگی کردن یا حتی دیدن حالات چهره صورت یک دوست را نیز سخت می‌کند. این بیماری انواع متفاوتی دارد اما همه آنها از نظر تاری عدسی مشترک هستند.  شناخت انواع آب مروارید به شما در درک گزینه های درمانی کمک می کند.

بیشتر انواع آب‌مروارید به‌کندی پیشرفت می‌کنند و در ابتدا مشکلی در بینایی ایجاد نمی‌کند. اما به گذشت زمان بینایی نیز با مشکل مواجه می‌شود. آب‌مروارید معمولا در سن بالا رخ می دهد اما همیشه اینگونه نیست. گاهی ممکن است در زمان تولد، پس از وارد آمدن آسیب یا بیماری دیگری بوجود آمده باشد.

انواع آب‌مروارید:

 آب‌مروارید هسته ای ( Nuclear cataract)

آب‌مروارید هسته ای که با عنوان آب‌مروارید اسکلروتیک نیز شناخته می‌شود از همه شایع تر است. همه کسانی که عمر طولانی دارند در نهایت با این نوع آب‌مروارید مواجه می‌شوند.

این نوع آب‌مروارید در مرکز عدسی شکل می گیرد به همین خاطر به آن آب‌مروارید هسته ای گفته می‌شود. با پیشرفت بیماری دید بیمار ممکن است ابتدا بهتر از قبل شود. این را دید ثانویه می نامند اما زمان زیادی طول نمی کشد.

با گذشت زمان عدسی های سخت تر می‌شوند و رنگ آن به زرد یا حتی قهوه ای تغییر می‌کند. در نهایت، بیمار در دیدن جزئیات کوچک مشکل پیدا می کنند، رنگ ها وضوح کمتری پیدا می کنند و در هنگام شب در اطراف چیزهای روشن هاله ای دیده خواهد شد.

 آب‌مروارید قشری یا کورتیکال ( Cortical cataracts)

این آب‌مروارید در لبه بیرونی عدسی ها شکل می گیرد. آب‌مروارید قشری به شکل مثلث های سفیدی دیده می‌شود که از لبه قرنیه به سمت مرکز چشم کشیده شده اند. با پیشرفت این بیماری نور پخش می‌شود.

نشانه اصلی این بیماری تابش خیره کننده است. بیمار ممکن است نتواند به راحتی در شب رانندگی کند و در کنار آن دید مه‌آلودی نیز داشته باشد. بیمار در این حالت حس می‌کند در پشت یک مه به همه‌چیز نگاه می‌کند. علاوه بر این تشخیص رنگ های مشابه هم و تشخیص دوری و نزدیکی اشیاء سخت تر می‌شود. بینایی دور و نزدیک در آب‌مروارید قشری دچار مشکل می‌شود. آب‌مروارید زیر کپسولی

این آب‌مروارید درپشت کپسول عدسی چشم یعنی جایی که عدسی ها را احاطه می کند و آنها را در خود جای می دهد. این بخش در مسیری قرار دارد که نور از آن عبور کرده و به عدسی ها می رسد.

این نوع بخصوص سریع تر از سایر مورد پیشرفت می‌کند و بیمار ممکن است ظرف چند ماه علائم را مشاهده کند. آب‌مروارید زیر کپسولی بر دورنمای نزدیک اثر می گذارد.

آب مروارید مادر زادی

این آب مروارید با کودک متولد می شود و در زمان کودکی بروز می کند. برخی از موارد با ژنتیک ارتباط دارند و برخی به بیماری مانند سرخچه نسبت داده می شوند که مادر در طول بارداری به آن مبتلا بوده است.

این نوع آب مروارید تا زمانی که کوچک و خارج از عدسی چشم است ممکن است نیاز به درمان نداشته باشد. اما در صورتی بینایی کودک را مختل کند پزشک باید آن را بردارد زیرا باعث می شود چشمها دیدن را یاد نگیرند.

آب مروارید ضربه ای ( Traumatic cataracts)

یکی از انواع آب مروارید که با ضربه ایجاد می شود آب مروارید ضربه ای است. بسیاری از آسیب ها و ضربه های وارد به چشم ممکن است به آب مروارید منتهی شوند. مثلا درصورتی که با توپ به چشم ضربه وارد شود یا چشم به خاطر سوختگی، مواد شیمیایی یا تراشه یا خرده شیشه آسیب ببیند، احتمال ابتلا به اب مروارید وجود دارد.

آب مروارید ناشی از تابش اشعه ( Radiation cataracts )

ممکن است شنیده باشید که محافظت پوست دربرابر اشعه پرتو فرابنفش خورشید حائز اهمیت است. اما تابش نور خورشید ممکن است برای چشم نیز عوارضی داشته باشد. در صورتی که چشم بدون محافظ و بیش از اندازه در معرض آفتاب قرار بگیرد امکان ابتلا به آب مروارید وجود دارد.

احتمال ابتلا به آب مروارید در کسانی که در محیط باز کار می کنند مانند ماهیگیران و کشاورزان بیشتر است. زدن عینک ضدآفتاب با محافظت UVA و UVB 100% می تواند از آن جلوگیری کند.

آب مروارید یکی از عوارض احتمال پرتودرمانی مورد استفاده در درمان سرطان ها نیز به شمار می رود.

آب مروارید ثانویه ( Secondary cataracts )

درصورتی که یک بیماری یا یک درمان پزشکی باعث بوجود آمدن آب مروارید شود، به آن آب مروارید ثانویه گفته می شود.

دیابت، مصرف استروئیدهایی مانند پردنیزون و حتی جراحی آب مروارید ممکن است به آب مروارید ثانویه منتهی شود.

آب مروارید زونولار (Zonular cataracts )

یکی از انواع آب مروارید که معمولا در کودکان و در هر چشم رخ می دهد آب مروارید زونولار است. ژن این بیماری از والد به کودک منتقل می شود. این نوع آب مرواریدها به شکل نقطه های سفیدی در مرکز عدسی دیده می شوند و ممکن است به شکل Y باشند. در طول زمان کل مرکز چشم ممکن است سفید شود.

آب مروارید قطبی خلفی (Posterior polar cataracts)

در این حالت، بیمار ممکن است در پشت مرکز عدسی چشم دچار آب مروارید شود. این نوع آب مروارید از طریق ژن از والد به فرزند منتقل می شود.

آب مروارید های قطبی خلفی اغلب نشانه ای ندارد که امتیاز بزرگی محسوب می شود زیرا این علائم به سختی رفع می شوند. آب مروارید قطبی خلفی اغلب علائمی ندارد که امتیاز بزرگی است زیرا نشانه های آب مروارید به سختی رفع می شوند.

آب مروارید قطبی قدامی (Anterior Polar cataracts)

این نوع آب مروارید معمولا کمتر از 3 میلیمتر قطر دارند و به شکل نقطه های کوچک سفید در کپسول قدامی عدسی دیده می شوند. این بیماری مادرزادی است. نقاط سفید معمولا پراکنده هستند که ممکن است یک طرفه یا دو طرفه باشند. این نوع آب مروارید معمول پیش رونده نیست و از نظر بینایی اهمیت چندانی ندارد.

آب مروارید پس از انجام عمل ویترکترمی

(Post-vitrectomy cataracts)

ویترکترمی یک عمل جراحی برای تخلیه زجاجیه است. این عمل به رفع مشکلات چشمی کمک می کند اما ممکن است باعث ایجاد آب مروارید شود.

آب مروارید درخت کریسمس (Christmas tree cataracts)

آب مروارید درخت کریسمس از کریستال های چند رنگ شکسته تشکیل می شود که فیبرهای عدسی قشر عمقی را متلاشی می کند. در واقع این رنگ ها بسته به زاویه نور برخوردی متفاوت هستند. این نوع آب مروارید را آب مروارید پلی کروماتیک نیز می نامند که بلورهای رنگی درخشانی را در عدسی چشمها تشکیل می کند.

این بیماری در کسانی که به دیستروفی میوتونیک مبتلا هستند شایع است.

آب مروارید برنزه (Brunescent cataracts)

در صورت مداوا نشدن آب مروارید هسته ای ، رنگ آن قهوه ای و بسیار سخت خواهد شد و به آب مروارید برنزه تبدیل می شود. جداسازی رنگ ها بخصوص آبی و ارغوانی در این نوع آب مروارید بسیار سخت است. جراحی آب مروارید در صورت تبدیل شدن به  آب مروارید برنزه، سخت تر، طولانی تر و خطرناک تر از قبل خواهد شد.

آب مروارید دانه برفی دیابتی

(Diabetic snowflake cataracts)

یکی دیگر از انواع آب مروارید که نادرتر از سایر موارد است در بیماران دیابتی بروز می کند. این نوع آب مروارید سریع پیشرفت می کند و یک الگوی سفید خاکستری شبیه دانه های برف را شکل می دهد.

منبع : webmd.com